Skip to main content

Oidhreacht Liteartha

Tá baint ag Baile Átha Cliath, príomhchathair na hÉireann, le go leor de na hainmneacha is iomráití i gcúrsaí litríochta lena n-áirítear James Joyce (duine de na scríbhneoirí Béarla ba mhó tionchar agus ba nuálaí) agus ceathrar ar bronnadh duais Nobel na litríochta orthu: George Bernard Shaw, drámadóir, W.B. Yeats agus Seamus Heaney, filí, agus Samuel Beckett nach raibh deireadh lena chuid buanna. 

Tá an traidisiún uathúil sin le sonrú i sráidainmneacha agus i logainmneacha na cathrach, agus tá trí cinn de na droichid is nuaí trasna na Life ainmnithe as scríbhneoirí – Joyce, O’Casey agus Beckett. Níl oidhreacht litríochta chomh forleathan sin le fáil i gcathair ar bith eile ar domhan, agus tá an oidhreacht sin ag dul i bhfeidhm ar scríbhneoirí agus á spreagadh go fóill sa lá atá inniu ann. A bhuí le hollscoileanna agus leabharlanna Bhaile Átha Cliath, le ceird na leabhar agus na foilsitheoireachta sa chathair agus leis an saol litríochta comhaimseartha ann a bhfuil borradh faoi, cruthaítear íomhá chumhachtach den chathair mar áit a bhfuil an litríocht go smior inti. Mar is dual do phríomhchathair na hÉireann, tá go leor institiúidí cultúrtha lonnaithe i mBaile Átha Cliath, lena n-áirítear an Leabharlann Náisiúnta, an Gailearaí Náisiúnta, Amharclann na Mainistreach (an Amharclann Náisiúnta), Músaem Scríbhneoirí Bhaile Átha Cliath, Leabharlann Chester Beatty, Coláiste na Tríonóide agus an Ceoláras Náisiúnta.

Déanann Comhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath urraíocht ar Dhuais Liteartha Idirnáisiúnta Bhaile Átha Cliath (gradam iomráiteach ar a dtugtaí Duais Liteartha IMPAC Bhaile Átha Cliath roimhe seo). Cuireadh an dámhachtain ar bun in 1995 agus is iad leabharlanna in os cionn 160 tír ar fud an domhain a ainmníonn na hiarrthóirí. Tá go leor de na scríbhneoirí ficsin is fearr sa lá atá inniu ann tar éis an duais a thabhairt leo thar na blianta.

Tá an litríocht go smior i mBaile Átha Cliath, san abhainn (Anna Livia de chuid Joyce), sa chomhrá agus sa chaoi a n-úsáidtear an teanga ann. Síneann cáil ar leith na cathrach mar chathair na scríbhneoirí agus na scríbhneoireachta amach chuig na ceithre hairde ar fad.